Dr.Halit Suiçmez (iktisatçı-yazar)
İÇİNDEKİLER;
1-Ekonomipolitik Nedir?
2-Yüzyıllık Ekonomipolitik(genel çizgiler)
3-Büyüme-Kalkınma Sorunları ve Üretkenlik
4- Kaynakça
1-Ekonomipolitik Nedir?
Doğada olduğu gibi, toplumsal yaşamda da sürekli bir devinim vardır. Bilim, bu devinimlerin(hareketlerin) yasalarını bulma çabasıdır. Tabiattaki hareketleri Fencilere bırakıp, biz toplumsal değişimleri anlamaya çalışalım.
Toplumların tarihinde sayısız ekonomik, siyasal, sosyal, kültürel olaylar, olgular yaşanmış ve yaşanmaktadır.
Toplumsal devinimin öznesi insandır.
İnsandır ama insanlar da dönemlere göre değişebilen belirli üretim biçimleri ve ilişkileri içinde davranmaktadırlar.
İlkel dönemlerden başlayıp köleci, feodal ve kapitalist üretim biçimlerinde farklı üretim ilişkileri ve davranış kalıpları söz konusudur.
Farklılıklar olsa da toplumsal süreçlere yön veren dinamikleri anlayabilmek için belirgin bir yönteme, yaklaşıma gereksinim vardır.
İşte o yaklaşım ekonomi politik bir felsefedir, düşüncedir.
Çünkü zamanlar, mekânlar, ortaya çıkan “artık değerlerin” elde ediliş biçimleri değişse de bölüşümün, sömürü ilişkilerinin özü pek değişmez.
Bu durumda, hangi yöntem, üretim süreci sonunda oluşan artık değerin paylaşımını esas alıyorsa, o düşünce bizim rehberimiz olacaktır.
İşte, tarihin ve toplumun bu en bilimsel yöntemi “devrimci ekonomi politik” yaklaşımdır.
Ekonomi Politik Yaklaşım
Ekonomi Biliminin, iktisadın, ilk adı “Ekonomi Politik, ya da Politik Ekonomi” idi.(Prof.Dr. Vural Fuat Savaş, Politik İktisat, Tıpkı 6. Baskı, Beta Basım, Ekim 2008, İstanbul, s;7)
Klasik iktisatçılar “Politik Ekonomi” deyimini epeyce bir süre kullandılar. Üniversitelerde bu isimle kürsüler kurulmuştur.
Malthüs 1805’te, “ Modern Tarih ve Politik Ekonomi Profesörü” unvanıyla görev yapmıştır. Oxford ve Londra üniversitelerinde 1820 tarihinde politik iktisat kürsüleri vardı.(a.g.e. s; 7)
Bu kürsülerde okutulan iktisat hiç kuşkusuz “burjuva ekonomi politiği” idi.
Karl Marx 1859’da “ Ekonomi Politiğin Eleştirisine Bir Katkı” adıyla bir kitap çıkarmıştır.
Bu eseriyle klasik iktisadı, yani kendi döneminin Ekonomi Politiğini eleştirmiştir. Bunun yerine Marx, farklı bir iktisat oluşturmuştur.
Marx’ın iktisadında kavramlar, teoriler ve analitik yöntemler farklıdır.
1890 yılında A.Marshall bir kitap yazar ve isim olarak “İktisadın İlkeleri” diye yayımlar.
İşte liberal iktisatçılar o tarihten beri “politik iktisat” ya da “Ekonomi Politik” adını kullanmazlar. İktisat politikası deyimini ise kullanırlar.
Oysa tek başına iktisat politikası diye bir uygulama olamaz. Her iktisat politikası bir siyasal yapı içinde belirlenir, siyaset ile ekonomi çok sıkı karşılıklı etkileşim içindedirler.
İki tip ekonomi politik vardır: